Iedereen kan ‘onderuit’ gaan aldus Simone Grooters

Bewoners met moeilijk gedrag door een verslaving of met psychische problemen kunnen voor overlast zorgen. Hoe ga je als corporatieprofessional effectief het gesprek aan met deze groep mensen? Simone Grooters, trainer Omgaan met bewoners met verward gedrag: “Het begint altijd met het herkennen van gedrag, dat bepaalt hoe je contact maakt.”

Wat moet ik me bij overlast voorstellen?

“Vervuiling van de woning en als gevolg daarvan stankoverlast, een uitpuilende brievenbus omdat die niet wordt geleegd, een overwoekerde tuin vol met vuilniszakken dat ongedierte aantrekt. Soms zoeken omwonenden contact met de corporatie omdat ze zich zorgen maken over hun buurman of buurvrouw, dan zitten de gordijnen altijd maar dicht en is er geen teken van leven. Soms is afwijkend gedrag aanleiding voor een belletje met de corporatie. Dan moet je denken aan schreeuwen, verward praten, de deur niet opendoen of buren lastig vallen omdat ze denken dat ze worden afgeluisterd.”

Komt dit vaak voor?

“In Nederland komt een op de vijf Nederlanders in hun leven -geregistreerd- in aanraking met de psychiatrie. Let wel, deze groep mensen zorgt niet altijd voor problemen. Je kunt depressief zijn, hulp zoeken en dus geregistreerd staan zonder dat je problemen veroorzaakt. Overigens kan het ons allemaal overkomen hoor, iedereen kan onderuit gaan. Eenzaamheid, stress, ontslag, erfelijke aanleg, et cetera, kunnen er de oorzaak van zijn dat iemand niet meer goed voor zichzelf kan zorgen. De coronatijd doet hier nu ook zeker geen goed aan. De meeste woningcorporaties zien wel een toename van overlast door huurders die verward gedrag vertonen.”

En dan komt de corporatie in actie?

“Voor een corporatie is de leefbaarheid van wijken en woonomgevingen heel erg belangrijk en dus gaat de corporatiemedewerker het gesprek aan met degene die verward is of psychische problemen heeft en voor overlast zorgt.”

Lastig, zo’n gesprek. Hoe doe je dat?

“Je begint met contact maken zoals je anders ook zou doen. Dus je groet de ander en je zegt je naam. Als de ander niet echt contact met je maakt of reageert op jouw begroeting, dan kan dat een signaal zijn dat er meer aan de hand is. Zeg vervolgens helder en duidelijk waarvoor je komt. Stel korte vragen. Vraag of je mag binnenkomen, dan kun je meteen zien hoe het er in huis uitziet, dat geeft ook weer informatie. Oogcontact kan beangstigend zijn voor de ander, net zoals tegenover in plaats van naast iemand staan. Zeg dat je je zorgen maakt en graag wilt helpen. Ga niet in op waandenkbeelden. Soms voelt iemand zich angstig en bedreigd en bestaat de kans dat hij of zij fysiek wordt, houd daarom altijd een veilige afstand. Voel je je onveilig kom dan later terug met zijn tweeën, maar ga niet samen het gesprek aan. Dat doet altijd een van de twee.”

Het lijkt me geen ‘piece of cake’

“Dat is het ook niet. Dat vereist vaardigheden en kennis van de corporatieprofessional. Je moet gedrag kunnen herkennen en weten hoe je met verschillende soorten gedrag het best kunt omgaan. Daar zijn diverse gesprekstechnieken voor. En je moet je eigen grenzen herkennen en erkennen, dat is best moeilijk. Het doel is in contact te komen, vertrouwen te winnen zodat je samen kunt overleggen hoe het overlastprobleem kan worden opgelost. Als je meer kennis hebt is het minder eng om zo’n gesprek aan te gaan.”

Oefenen dus?

In de training Omgaan met bewoners met verward gedrag oefenen we veel met verschillende soorten gedrag en hoe je hier wel en niet mee om kunt gaan. Die training helpt je ook om gedrag te herkennen zodat je op een meer passende wijze met degene kunt communiceren. Ook leer je je je eigen grenzen (h)erkennen. Het is namelijk ook echt heel erg belangrijk te weten waar jouw mogelijkheden ophouden en je andere (hulp)instanties moet opschakelen.

Datum: 18-03-2021