Een duwtje in de goede richting: nudging in wijkbeheer
Het Engelse woord ‘nudging’ staat in de gedragspsychologie voor een methode om met ‘een klein duwtje in de rug’ bepaald gedrag te bevorderen. Corporaties werken er steeds vaker mee, want positief gedrag belonen leidt in veel gevallen tot sneller en beter resultaat. Maar hoe pak je dat eigenlijk aan?
Melvin Beijers-Ebbelaar, sociaal wijkbeheerder bij De Woningraat in Oudewater wilde meer weten over de praktische technieken om gedrag effectief te sturen. Samen met collega-corporaties gingen ze ana de slag met praktijkcasussen. Beweging creëren vanuit een positieve beloning in plaats van hard handhaven.
Wat is het belangrijkste om beweging te realiseren?
“Nou, het is vooral het goed luisteren naar mensen, ze de gelegenheid geven hun verhaal te doen. De tijd nemen voor iemand. Maar ook grenzen aangeven: ’tot hier kunnen wij je iets bieden, meer zit er niet in’. En daarover ook duidelijk zijn. Ik ga geen gouden bergen beloven maar ben gewoon eerlijk over wat mogelijk is.”
Welke rol speelt nudging daarin?
“Nudging betekent dat je iemand met een subtiel duwtje in de rug naar gewenst gedrag leidt. Dat is dus iets anders dan keihard handhaven. Als je die kunst een beetje onder de knie krijgt, maakt dat je werk een stuk leuker. Ook krijg je sneller resultaat omdat je positief gedrag beloont.”
Hoe kom je nudging in je werk tegen?
“Tijdens een training over nudging was er een casus over winkelwagentjes van een supermarkt die in een complex geparkeerd stonden. Dat wil je uiteraard niet. Je kunt dan nudging toepassen; hoe krijg je die wagentjes terug zonder er zelf mee te gaan zeulen?
In de casus zijn we in overleg gegaan met de eigenaar van de supermarkt. Het idee was om er een soort beloning aan vast te plakken als iemand zijn wagentje terugbracht. Ondersteund door motiverende teksten op het wagentje zelf en een actie op Facebook of Instagram om een positieve ‘buzz’ te creëren.
Beweging creëren vanuit een positieve beloning in plaats van hard handhaven. Een duwtje in de goede richting dus. Geheel iets anders, maar wel een ander sprekend voorbeeld is Holle Bolle Gijs in de Efteling. Heel simpel voorbeeld maar zeer effectief.”
Heb je nog een voorbeeld van nudging?
“We hebben onlangs een project afgerond om vergroening in de wijk te realiseren. Daartoe konden bewoners allerlei ideeën inbrengen en een tegoedbon winnen. Voor het winnende idee heb ik mijzelf in de aanbieding gedaan om ondersteuning te geven bij de uitvoering.
Samen met de bewoners zijn we vervolgens aan de slag gegaan om het plan in de praktijk te brengen. Bewoners doen het in principe zelf, maar ze staan er dus niet alleen voor. Samen aan de slag voor een groenere omgeving. Bewoners leveren het idee en we voeren het samen uit. Dat maakt de drempel om mee te doen lager.”
Hoe ga je nudging nog meer inzetten?
“Er komen steeds meer huurders met scootmobielen die niet meer in een complex geparkeerd mogen worden. Daarin proberen we door individuele gesprekken met huurders te kijken hoe we dat gedrag kunnen veranderen. Maar soms is het antwoord ook een gewoon een alternatief. In dit geval via WMO of de corporatie een andere plek voor stalling.
Het is vooral een kwestie van met mensen praten en ze de regels uitleggen. Daarnaast een alternatief bieden om ze te verleiden hun mobiel elders te parkeren en op te laden. Zo betrekken we de WMO om speciale lessen te geven zodat bewoners met hun scootmobiel veilig de nieuwe parkeerplek bereiken.”
Zelf aan de slag met praktische technieken om gedrag effectief te sturen?
Zelf ook met subtiele aanpassingen bewoners aansporen om vervuiling in de portieken aan te pakken of de huur wel op tijd te betalen… Tijdens de training Gedrag beïnvloeden met nudging leer je hoe kleine veranderingen in de omgeving een groot effect hebben op het gedrag van bewoners.
